Σκέφτομαι, άρα υπάρχω.

"Dubito ergo cogito, cogito ergo sum". - René Descartes.

Κυριακή 3 Ιουλίου 2011

Περί εθνικισμού…

Βλέπω τώρα τελευταία μια έξαρση του εθνικισμού και ένα φανατισμό που με τρομάζει…
Θα σας πω μια ιστορία, προσωπική. Βρίσκομαι εδώ και δύο – τρεις μήνες σε ένα νοσοκομείο στη Γερμανία. Νοσηλεύομαι.
Στα διπλανά δωμάτια νοσηλεύονται δύο ακόμα γυναίκες με την ίδια νόσο. Μία γερμανίδα και μία τουρκάλα. Η πρώτη βρίσκεται εδώ σχεδόν από την αρχή της δικιάς μου νοσηλείας. Η δεύτερη είναι εδώ λιγότερο από τέσσερις βδομάδες.
Στα γερμανικά μπορώ να πω πέντε λέξεις και να καταλάβω δέκα. Το δε ενδιαφέρον μου για κοινωνικές επαφές όλο αυτό το διάστημα… ανύπαρκτο. Έτσι οι επαφές μου με τον κόσμο είναι λιγοστές, και το ίδιο συνέβαινε μέχρι πρωτινός και με τις γειτόνισσες μου – πράγμα που δεν με ενοχλούσε καθόλου βέβαια. Μάλλον ήμουν και ευχαριστημένη με αυτή την κατάσταση. Είναι απελπισμένες με το νοσοκομείο… μεμψιμοιρούν και κουράζομαι.
Πριν καμιά δεκαριά μέρες όμως κάτι άλλαξε. Με την γερμανίδα γειτόνισσα ανταλλάζουμε χαιρετούρες εδώ και καιρό – όσες μπορώ να ανταλλάξω – και δύο τρεις κουβέντες. Συχνά μου φέρνει και φαγώσιμα, πρέπει να πάρω βάρος λέει…
Με την τουρκάλα γειτόνισσα, η οποία ονομάζεται Τσάμη, λέγαμε στην αρχή τα τυπικά μέχρι που ένα απόγευμα μου ζήτησε να περπατήσω μαζί της. Το έκανα, όχι με μεγάλη ευχαρίστηση… βαριόμουνα, προτιμώ να τριγυρνάω μόνη ακούγοντας μουσική. Μιλήσαμε, μου είπε για τη ζωή της και για το πόσο απελπισμένη ήταν… είναι ένα χρόνο μεγαλύτερη από μένα και έχει ένα παιδί δύο χρόνων. Εγώ δεν είχα πολλά να πω ούτε να παραπονεθώ, έχω αποδεκτεί την νοσηλεία από καιρό…
Την άλλη μέρα το πρωί μου είπε ότι προσεύχεται στο Θεό να γίνω καλά, να ναι οι εξετάσεις και οι ακτινογραφίες καθαρές και να φύγω… χαμογέλασα! Ίσως να έπρεπε από ευγένεια να την ευχαριστήσω, αλλά δε το έκανα…
Από τότε, όποτε το επιτρέπει ο καιρός περπατάμε μαζί. Η Τσάμη με βοηθάει με τα γερμανικά και συνεννοούμαστε. Μου φαίνεται πως συνεννοούμαι ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που συνεννοείται η μάνα μου με τις οικιακές βοηθούς τις γειτονιάς. Μόνο που η μάνα μου προσπαθεί να μιλήσει αγγλικά κι εγώ γερμανικά.
Πέντε - έξι μέρες πριν, κατά τη διάρκεια της απογευματινής μας βόλτας η Τσάμη ξέσπασε σε λυγμούς. Τη ρώτησα τι συμβαίνει – είμαι πολύ περήφανη που έχω μάθει την συγκεκριμένη ερώτηση σωστά. Ακούμπησα το χέρι μου στον ώμο της και κάτσαμε στο υγρό χώμα. Προσπάθησε μέσα στους λυγμούς της να μου εξηγήσει πόσο της λείπει η κόρη της, πόσο δυνατή γυναίκα ήταν πριν και πόσο αβοήθητη νιώθει τώρα έχοντας συνέχεια ένα σφίξιμο στο στήθος… και έκλαιγε. Και κάτσαμε εκεί αρκετή ώρα, την κρατούσα και έκλαιγε… δεν είπα πολλά, παρά μόνο πως η κατάσταση είναι όντως δύσκολη και όλα όσα νιώθει είναι απόλυτα φυσιολογικά.
Της είπα ακόμα πως η μάνα μου λέει, πως ο θεός στέλνει τα δύσκολα στους δυνατούς που τα αντέχουν. Μήτε σε θεούς πιστεύω, μήτε σε δαίμονες... μα η Τσάμη πιστεύει. Θυμήθηκε τον πατέρα της που έλεγε το ίδιο, όπως επίσης και ότι ο θεός στέλνει στη ζωή των ανθρώπων και δύσκολες και καλές στιγμές… και ηρέμησε. Ηρέμησε, σηκωθήκαμε και φύγαμε…
Έκανε εντύπωση στη Τσάμη που είμαι τόσο ήρεμη και που κάθομαι εδώ μόνη έχοντας καμιά επίσκεψη τη βδομάδα, χωρίς να απελπίζομαι. Δεν είναι το ίδιο, και της το πα… εγώ ούτε παιδιά έχω, ούτε σκυλιά, ούτε γατιά…
Και το βράδυ εκείνης της ίδιας μέρας αλλά και της επόμενης, έκατσα και της εξήγησα όσο καλύτερα μπορούσα κάποια πράγματα για το άγχος και την κατάσταση γενικότερα. Της είπα και κάποια άλλα, απλά πράγματα που μπορούσαν να την βοηθήσουν – είμαι καλά εκπαιδευμένη ευτυχώς. Την μεθεπόμενη, μου είπε ανακουφισμένη ότι ένιωθε καλύτερα. Χάρηκα!
Είναι επτά χρόνια στη Γερμανία. Μετανάστευσε με όλη την οικογένεια της και μάλλον δε θα γυρίσει ποτέ στην Τουρκία… δεν έχει δουλειά εκεί. Ήρθα και εγώ εδώ πριν ένα χρόνο, μόνη… και πιθανότατα να μη γυρίσω ποτέ στο νησί για τον ίδιο λόγο – και για πολλούς άλλους δευτερεύοντες.
Ποια είναι η διαφορά μας; Ότι αυτή δουλεύει στη φάμπρικα κι εγώ στο πανεπιστήμιο; Ή μήπως ότι αυτή έχει ένα παιδί κι εγώ εκπαιδεύω πιθήκους; Στην πραγματικότητα μετανάστριες είμαστε και οι δύο σε μια χώρα που μας δίνει περισσότερα από τη δική μας… άσε που εγώ δεν στάθηκα ακόμα άξια να μάθω τη γλώσσα.
Και έρχεται η Τσάμη κάθε μέρα και μου κτυπάει τη μπαλκονόπορτα, να με ρωτήσει πως είμαι και πως κοιμήθηκα. Να μου πει πως νιώθει και τι σκέφτεται, να μου φέρει ένα παγωτό από τη καφετέρια του νοσοκομείου… Τα απογεύματα τη φωνάζω για το καθιερωμένο μας πια περπάτημα και συνήθως κρατάω γι αυτήν ένα παγωτό ή μια σοκολάτα…
Και σε ρωτάω αγαπημένε μου εθνικιστή, σε εκλιπαρώ μάλλον απελπισμένα να μου πεις… το «Τούρκος καλός, μόνο νεκρός», οι καταφορές ενάντια στους μετανάστες, η Ελλάδα, η Τουρκία, η Κύπρος και οι Θρησκείες και όλα τα υπόλοιπα, που χωράνε; Πού να τα βάλω για να τα καταλάβω; Γιατί τα πλαίσια της δικής μου λογικής, στην προκειμένη κρίνονται ισχνά και μικρά…
Περιορισμένα… γιατί δεν μπορεί η λογική μου να αντιληφθεί κάτι παραπάνω από ανθρώπους που έρχονται και φεύγουν από αυτό τον κόσμο το ίδιο ήσυχα… με τον ίδιο ανεπαίσθητο τρόπο, τον ίδιο που στέκεται ανίκανος να αναταράξει έστω και για ένα δέκατο του δευτερολέπτου την αταραξία του σύμπαντος!

4 σχόλια:

  1. Geia sou re Anemoni! Polu "dunato" arthro. Egw ekplissomai idiaitera me neara paidia pou vlepw na skeftontai toso stenomiala... Ti ftaei arage i plusi egkefalou mesw stratou/sxoleiou? H' i amatheia?

    Kata ta alla, euxomai perastika sou kai grigora. Hang on in there xx

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. νομίζω μπερδεψες τον όρο εθνικιστής με τους όρους φασίστας και ρατσιστής. ο εθνικιστής πανω απ' όλα ειναι ΑΝΘΡΩΠΟΣ. δεν εχει καμια σχέση με φυλετικές και ευγονικές θεωρίες. αγαπά το έθνος του, θέλει να προκόψει όχι ομως εις βάρος άλλου έθνους. δεν επιδιώκει την εξόντωση άλλων εθνών και δεν ειναι μιλιταριστής. το έθνος δεν ειναι το ομόαιμον του ηροδότου αλλά ο πολιτισμός, η γλώσσα, τα ήθη και έθιμα, οι τέχνες που το κάνουν ξεχωριστό και μοναδικό. στόχος του έθνους ειναι να "ψηλώσει" ώστε να βοηθήσει και τ' αλλα έθνη να προοδεύσουν δημιουργώντας ένα γόνιμο διάλογο και μια δημιουργική αλληλεπίδραση που δεν έχει στόχο την επιθετική αφομοίωση των πάντων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμε αυτό που λες είναι ιδανικό, αλλά η ιστορία δείχνει ότι ο (ακραίος) εθνικισμός πολλές φορές (να μην πω συνήθως) οδηγεί σε αντιθέσεις και ακραίες ενέργειες...Αν θέλεις αποδείξεις, άνοιξε ένα όποιοδήποτε βιβλίο ιστορίας, οποιοδήποτε. Συμφωνώ όμως ότι ο όρος εθνικισμός δεν είναι κακός εξ ορισμού...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. δε νομιζω οτι διαφωνούμε. ο,τιδήποτε ακραίο έχει δυσσάρεστες επιπτώσεις σε όποιαδήποτε έκφανση της ζωής μας. ειδικά οι ακρότητες των -ισμών του 20ου αιώνα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή